«ὄλβιος ὅστις τῆς ἱστορίας ἔσχε μάθησιν»
«ευτυχής
όποιος γνωρίζει ιστορία»
Ευριπίδης,
Αρχαίος Έλλην Τραγικός
ὄλβιος ὅστις τῆς ἱστορίας ἔσχε μάθησιν,
μήτε πολιτῶν ἐπὶ πημοσύνην
μήτ’ εἰς ἀδίκους πράξεις ὁρμῶν, ἀλλ’ ἀθανάτου καθορῶν φύσεως κόσμον ἀγήρων,
πῇ τε συνέστη
καὶ ὅπῃ καὶ ὅπως. τοῖς δὲ τοιούτοις οὐδέποτ’ αἰσχρῶν ἔργων μελέδημα προσίζει |
Πραγματικά
πλούσιος είναι εκείνος που διδάχθηκε πώς να ερευνά συστηματικά τον κόσμο,
Χωρίς να
επιδιώκει την συμφορά των συμπολιτών του
και χωρίς να επιδίδεται σε άδικες πράξεις, αλλά συλλαμβάνοντας με την νόησή του την αγέραστη κοσμική τάξη της αθάνατης φύσεως,
με ποιον τρόπο
αυτή δημιουργήθηκε και για ποιον σκοπό και πώς ακριβώς.
Στο μυαλό
τέτοιου είδους ανθρώπων ουδέποτε προσκολλάται η μέριμνα
για αισχρές πράξεις. |
Είτε αποδώσει κανείς στη
νεοελληνική τη μνημειώδη φράση του αρχαίου τραγικού, ως “ευτυχία περί την ιστορική γνώση” είτε κατά το ορθότερο ως “μανθάνειν
κατόπιν ερεύνης”, οδηγείται κατά συλλογική παραδοχή στο συμπέρασμα
ότι, αν οι σύγχρονοι Έλληνες θέλουμε να υπερηφανευόμαστε στο παρόν αλλά και το
μέλλον, για τον αρχαίο πολιτισμό μας και να προσποριζόμαστε λίγη από την αίγλη του,
οφείλουμε να πράττουμε με γνώμονα την ιστορία και την έρευνα.
Ενόψει του μεθαυριανού διλλήματος,
στο οποίο καλούμαστε να απαντήσουμε με ΝΑΙ ή ΟΧΙ σε ερώτημα που τελικώς λίγη
σημασία έχει, αφού η λαϊκή βούληση θα παραφραστεί σε κάθε περίπτωση, διαβάζω τα
κάτωθι, που αφορούν στον Πελοποννησιακό Πόλεμο, όπως τον εξιστορεί ο Θουκυδίδης.
