Πάνω από δέκα χρόνια έχουν
περάσει από τότε που οι σκέψεις που ακολουθούν είχαν δημοσιευτεί σε τοπική
εφημερίδα.
Σήμερα, δυστυχώς, δεν μπορώ να πω
πως τα πράγματα έχουν διαφοροποιηθεί πολύ…
«ΣΤΟΥΣ ΡΥΘΜΟΥΣ ΤΗΣ ΜΕΡΑΣ…»
του Φάνη Παυλίδη
ΔΗΜΟΣΙΕΥΣΗ: “ΜΕΣΟΓΕΙΑΚΗ
ΠΑΡΕΜΒΑΣΗ” 6-6-2003
Το τέλος μιας κουραστικής ημέρας έχει επιτέλους φθάσει. Γυρίζω σπίτι με
προσδοκίες για στιγμές χαλάρωσης… Ο καταιγισμός από βαθιές έννοιες και
δυσεπίλυτα προβλήματα που δεχόμουν από τις επιστημονικές μελέτες των
πανεπιστημιακών μου υποχρεώσεων αλλά και η κουραστική απασχόλησή μου στο εργασιακό
μου τομέα φαίνεται να ολοκληρώνονται για σήμερα…
Ύστερα από ένα χαλαρωτικό
μπάνιο, κάθομαι στον κήπο του σπιτιού με ένα ποτήρι κρασί ψάχνοντας την
αλληλογραφία της ημέρας για κάτι σημαντικό. Εκ των υστέρων κρίνω την επιλογή
μου λανθασμένη… Κι αυτό γιατί ανάμεσα σε λογαριασμούς και ενημερωτικά φυλλάδια
διακρίνω κι ένα γράμμα με αποστολέα έναν φίλο με έντονες φιλοσοφικές ανησυχίες.
Προς στιγμήν σκέφτομαι να μην ενδώσω στο άνοιγμα του ελκυστικού φακέλου, ωστόσο
η περιέργειά μου δεν μου αφήνει περιθώρια επιλογών. Διαβάζω:
« “Θα έπρεπε να χαίρομαι”, μου
ψιθυρίζει η φωνή της εποχής. Ζω σ’ ένα κόσμο πιθανοτήτων. Σε μια ανυπόμονη χώρα
με εντυπωσιακές προσδοκίες. Στο μέλλον τίποτα δεν αποκλείεται και τα πάντα
επιτρέπονται…
“Παγκοσμιοποίηση” είναι μια χαϊδεμένη
λέξη σ’ αυτόν τον πολιτισμό, όπου η δημοκρατία θεωρείται παρεξηγημένη αξία και
ο καπιταλισμός αντιμετωπίζεται σαν ο πιο λουσάτος μονόδρομος. Βαρέθηκα να
κατοικοεδρεύω σ’ αυτή τη χώρα χωρίς να το θέλω! Μπορεί όμως και να το ήθελα…
Μπορώ να βρίσκομαι ταυτόχρονα παντού και πουθενά.. Μπορώ να μην αγχώνομαι για
το αύριο, αφού το αύριο υποτίθεται είναι εδώ. Επικοινωνώ με όλους, όπου κι αν είμαι μέσα από κοινά σύμβολα
τρόπου ζωής, με Coca Cola, McDonalds και Marlboro. Συνεννοούμαι με μια κοινή γλώσσα. Επηρεάζομαι,
παρακινούμαι και λειτουργώ σύμφωνα με τις εξελίξεις, που συνήθως με βρίσκουν
προτού τις ψάξω.
Αλληλογραφώ μέσω e-mail! Θεωρώ ανήκουστο το γεγονός ότι
κάποτε υπήρχε ζωή χωρίς την τηλεόραση. Παρακολουθώ τα πιτσιρίκια του σήμερα, τη
γενιά του Internet όπως αποκαλείται, να κάθεται
στην οθόνη του υπολογιστή και να έχουν άποψη σε μια ηλικία που τα παιδιά μιας
άλλης εποχής διάβαζαν κλασσικά εικονογραφημένα.
Τώρα η ζωή έχει ταυτιστεί με την
μονοτονία μιας μονοκόμματης εικόνας χωρίς όρια. Ανάμεσα στον κόσμο των media και την αυτοκρατορία της τεχνολογίας υψώνονται τα γυάλινα
κτίρια του 2000. Η επανεφεύρεση και η διάθεση για δημιουργία νέων κόσμων
παραμένουν οι σταθερές αξίες της ανθρωπότητας.
Σήμερα, ό,τι πέρασε στο παρελθόν
μοιάζει σαν στιγμιότυπο από ταινία μιας άλλης εποχής. Σήμερα η αισιοδοξία είναι
στρατηγική. Τίποτε περισσότερο και τίποτε λιγότερο. Αύριο η αιωνιότητα θα είναι
πραγματικότητα. Σε ποια ηλικία θα θεωρείται κανείς μεγάλος στο νέο αιώνα; Σε
καμία υποστηρίζουν οι πιο απογειωμένοι επιστήμονες που έχουν βαλθεί ν’
αποδείξουν ότι ο θάνατος δεν είναι τίποτε παραπάνω από ένα μικρόβιο που μπορεί
να νικηθεί! Οι πιο προσγειωμένοι επιστήμονες πιστεύουν ότι σε 80 χρόνια ο μέσος
όρος ζωής του ανθρώπου θα έχει φθάσει τα 120 χρόνια.
Και να πως θα μεγαλώνουμε τα παιδιά
μας: τα μωρά του αιώνα θα αποτελούν τη μεγαλύτερη επιλογή μας… Σύμφωνα με τους
νόμους της γενετικής, τα παιδιά θα μπορούν να σχεδιάζονται από την επιστήμη
σύμφωνα με τις επιθυμίες των γονέων. Χρώμα ματιών, μαλλιών, ύψος, τα πάντα θα
έρχονται κατά παραγγελία σε ένα κόσμο υποτιθέμενης τελειότητας που πολλοί
φοβούνται ότι θα θυμίζει τον ανεκπλήρωτο εφιάλτη του Χίτλερ. Η κλωνοποίηση θα
αποτελέσει ένα από τα πιο επίμαχα θέματα των επόμενων δεκαετιών. Οι
υποστηρικτές της είναι εξίσου πολλοί με τους αντιρρησίες.
Στα επόμενα 25 χρόνια ο πλανήτης θα
γνωρίσει μια απαράμιλλη άνθηση σε πολλά επίπεδα: οικονομική, κοινωνική,
περιβαλλοντική. Σ’ αυτό θα βοηθήσουν οι ανοικτές αγορές, η παγκοσμιοποίηση. Τα
κομπιούτερ, τα δίκτυα, η βιοτεχνολογία, η εναλλακτική τεχνολογία ενέργειας θα
ενισχύσουν το μεγάλο άλμα, καθώς και η εξομοίωση των πολιτισμών, ο
εκδημοκρατισμός των προβληματικών χωρών κι η οικονομική αλληλεξάρτηση των
χωρών, μέσα σ’ ένα κόσμο γεμάτο αντιθέσεις…
Η μορφή της εκπαίδευσης αλλάζει για
πάντα κι η αθωότητα της παιδικής ηλικίας θεωρείται φαινόμενο ξεπερασμένο.
Αποπροσανατολισμός κι επανεξέταση θα είναι τα στοιχεία που θα δημιουργήσουν
μεγάλη επιστροφή στη θρησκεία. Θα παραμένει και θα αναλύεται το ερώτημα, ποιος
δημιούργησε τελικά αυτόν τον κόσμο;!
Αν δεν μας αρέσει η εξέλιξη της
ζωής στη γη, μπορούμε να ζήσουμε κι αλλού. Στον πλανήτη Άρη, λένε οι
επιστήμονες είναι δυνατόν να διαιωνιστεί το ανθρώπινο γένος. Σε 100 χρόνια
προβλέπουν οι ειδικοί ότι η βιόσφαιρα θα έχει αρχίσει να εξαπλώνεται σαν ιστός
μέχρι τον Άρη. Οι επιστήμονες της NASA προγραμματίζουν ήδη την
πρώτη ανθρώπινη αποστολή κι ο αποικισμός του κόκκινου πλανήτη είναι το
μεγαλύτερο όνειρο των επιστημόνων, αν κι αυτό δεν έχει ήδη πραγματοποιηθεί…
Η εξουσία παύει να πηγάζει από τα
κοινοβούλια του κόσμου και ρέει σαν χείμαρρος από τον κόσμο των δικτύων. Η
πολιτική καθορίζεται από την επικοινωνία. Και οι πολιτικοί είναι πλέον
…επαγγελματίες!
Παρ’ όλ’ αυτά όμως, δε χρειάζεται
να φοβάσαι το άλμα της εξέλιξης, φίλε μου. Η αύξηση του μέσου όρου ζωής, η
υλοποίηση του Jumbo 747 και του Concorde, η δυνατότητα να επικοινωνείς με όλο τον κόσμο σε χρόνο
(0) μέσα από μια οθόνη είναι γεγονότα.
Και ναι, μπορεί ο 20ος
αιώνας να ήταν ένας από τους πιο φρικτούς αλλά οφείλει να ομολογήσει κανείς ότι
τελείωσε με τη μεταμέλεια και τη διάθεση για νέες κατακτήσεις. Γι’ αυτό και η
ψυχή του κόσμου θα μείνει υπεράνω των ανθρωπίνων επιτευγμάτων και ο χρόνος θα
είναι το μόνο αληθινά σπάνιο αγαθό…»
Τελικά για μια ακόμα φορά η περιέργεια μου με προδίδει… Ο φίλος μου
κατάφερε να με βυθίσει σε νέες σκέψεις καθιστώντας τα φιλόδοξα σχέδια μου περί
πνευματικής χαλάρωσης έναν νέο μετατεθειμένο στόχο! Σε πολλά διαπιστώνω πως
διαφωνώ. Με άλλα οργίζομαι! Μα τελικά, …προβληματίζομαι!
Ένα γράμμα με σκόρπιες και
ασύνδετες σκέψεις κατόρθωσε να διεγείρει τα αισθητήρια νεύρα μου και να μου
θυμίσει πως πίσω από τους γρήγορους ρυθμούς της καθημερινότητας με τους
μικροπροβληματισμούς κρύβονται ζητήματα περισσότερο ουσιώδη. Ομολογώ πως στην
άκρη του μυαλού μου πλανάται η σατανική ιδέα πως ίσως όλα αυτά τα στοιχεία που
χαρακτηρίζουν τη ζωή μας σήμερα έχουν σκοπίμως ενταχθεί στο παρόν μας με σκοπό
να καταστεί ο αυτοέλεγχος μας, και αυτός μαζί με άλλα, φαινόμενο απαρχαιωμένο…
