Επιστολή στον Ευρωπαίο Εταίρο

Ελλάς, 27.06.2015

Ευρωπαίε Εταίρε,

Δεν σε αποκαλώ αγαπητό γιατί είμαι πολύ θυμωμένος μαζί σου και, παρά την ευγένεια που χαρακτηρίζει το αθάνατο δημοκρατικό μου φρόνημα, δεν δύναμαι να σε αποκαλέσω έτσι. Τουλάχιστον προς το παρόν.

Σε παρακαλώ, μην παρεξηγήσεις την προσφώνηση του εταίρου. Δεν αναφέρομαι στην ιδιότητα που προσδίδει στη λέξη η έννοια της πορνείας, όπως φαίνεται στο αρχαιοελληνικό λεξικό μου, αυτό από το οποίο εσύ, μετά από εμένα, εμπνεύστηκες και χρησιμοποίησες ως βάση για τη δική σου γλώσσα. Τη δική σου ιστορία. Τη δική σου πολιτισμένη ύπαρξη… Αναφέρομαι στον όρο που πριν εξήντα και πλέον χρόνια, μερικοί ευρωπαίοι, οι εμπνευστές του οράματος της ενωμένης Ευρώπης και της ενιαίας αγοράς, αποφάσισαν ότι πολλοί μαζί μπορούμε καλλίτερα. Εγώ τότε δεν ήμουν ακόμη εκεί. Εσύ όμως αργότερα, μου απέδωσες τον ισότιμο αυτόν χαρακτηρισμό.

Σε περίπτωση που δεν θυμάσαι ή που δεν θέλεις να θυμάσαι, σε ενημερώνω ότι, υπερβαίνοντας τον εαυτό μου και διακατεχόμενος από θυμό, ανασύρω στη μνήμη μου τι μου έχεις κάνει από παλιά. Συγχώρα με, αλλά είναι από τις λίγες στιγμές που η οργή υπερνικά τον υγιή σεβασμό που τρέφω για σένα και το σύγχρονο πολιτισμό σου.

Γερμανέ, Βρετανέ, Ιταλέ, Γάλλε, Ολλανδέ, Αυστριακέ, Βέλγε, Βούλγαρε, Δανέ, Ιρλανδέ, Ισπανέ, Κροάτη, Κύπριε, Λεττονέ, Λιθουανέ, Λουξεμβούργε, Μαλτέζε, Ούγγρε, Πολωνέ, Πορτογάλε, Ρουμάνε, Σλοβάκε, Σλοβένε, Σουηδέ, Τσέχε, Φινλανδέ,

Κάποιος από σας δεν ήταν που κατέσφαξε πριν εβδομήντα χρόνια ένα ολόκληρο χωριό ως αντίποινα ενός αιματοβαμμένου παγκοσμίου πολέμου;  Μερικοί από σας δεν ήταν που δεν αποδεχθήκατε ποτέ τον αγώνα για την ανεξαρτητοποίηση ενός μεγάλου ελληνικότατου νησιού πριν εξήντα χρόνια; Δεν ήσαστε εκείνοι που πριν από εβδομήντα πέντε χρόνια εκφράσατε φασιστικές, επεκτατικές τάσεις κατά μας, με συμμάχους σας κάποιους άλλους στο βορρά που επιδιώκουν σήμερα να ενταχθούν στην «οικογένεια» μας και εισβάλατε στα εδάφη μας; Μερικοί από εσάς δεν ήταν που αν και πολεμήσαμε μαζί πριν από έναν αιώνα, δεν μείνατε ευχαριστημένοι από τη διανομή των εδαφών και μας επιτεθήκατε; Κάποιοι από σας δεν ήταν που προσφεύγατε στα διεθνή δικαστήρια ήδη από τις αρχές του προηγούμενου αιώνα ζητώντας την ικανοποίηση των τραπεζών σας για τα δάνεια που σας χρωστούσαμε από  τότε; Τι να πρωτοθυμηθώ;

Στη θέση σου θα αισθανόμουν κάπως άβολα. Αλλά περίμενε. Δεν τελείωσα ακόμη. Θέλω να σου πω το δικά μου κατορθώματα. Εγώ λοιπόν, ομότιμε και πολιτισμένε εταίρε, που παρά τα παραπάνω, πίστεψα στο ευρωπαϊκό όνειρο είμαι ένας απλός πολίτης μιας μικρής, όμορφης χώρας, που ο Θεός μας (βλέπεις, έχουμε κάποιον σχεδόν ίδιο και όχι άλλον) προίκισε απλόχερα. Έχω την πολυτέλεια να ζω σε ένα εξαιρετικό περιβάλλον, με οκτώ μήνες το χρόνο καλοκαίρι, τριακόσιες μέρες το χρόνο ηλιοφάνεια, με φυσικό πράσινο και τοπία απαράμιλλης ομορφιάς, που ζηλεύει ακόμη και ο πιο ερωτευμένος με τη χώρα του πατριώτης.

Μπορεί με τα μέτρα που θέλεις να μου επιβάλεις νομίζοντας ότι σε κοροϊδεύω χρόνια και δεν σε υπολογίζω αλλά σε εκμεταλλεύομαι, να μου στερήσεις το νεσκαφέ και τη βενζίνη που χρειάζεται το ενεργοβόρο αυτοκίνητό μου που εσύ μου πούλησες ακριβά τα καλά χρόνια για να καταφέρω να πάω στην παραλία, αλλά πάντα θα μπορώ να πάρω το ποδήλατό μου και να κατηφορίσω μέχρι εκεί, να ρίχνω δυο «απλωτές» στις καθαρές θάλασσες των έξι χιλιάδων νησιών μου, να κάνω μακροβούτι στο ελεύθερο πνεύμα μου, στο οποίο δεν μπορείς να επιβάλεις μέτρα, και να χορεύω στο ρυθμό του Ζορμπά, που εδώ στη χώρα μου κι εσύ θαυμάζεις ανοιχτά, όχι κρυφά. Ό,τι και να κάνεις, όποια μέτρα κι αν μου επιβάλεις, βουτιές θα κάνω πάντα…

Βλέπεις, είμαι και λίγο ωχαδελφιστής. Δε χολόσκαω. Αλλά έχω και φιλότιμο, λέξη που δεν μπόρεσες να χωρέσεις στο δικό σου λεξικό, πιθανολογώ γιατί αγνοείς ακόμη και την έννοια της. Είμαι φιλόξενος και σε καλοδέχομαι στα μέρη μου με πολλή αγάπη και ανοιχτή αγκαλιά αλλά προσπαθώ και να σε μιμηθώ, όπου υπολείπομαι. Έχεις δίκιο να λες ότι δεν είμαι οργανωτικός, ότι δεν μπορώ να πειθαρχήσω και να εργαστώ επτά καθαρές ώρες και είκοσι λεπτά την ημέρα όπως εσύ, αλλά πώς να μπορώ; Γεννήθηκα ελεύθερος!

Μπορώ όμως, αν χρειαστεί, να διοργανώσω άψογους Ολυμπιακούς αγώνες στη μικρή μου χώρα, να δανειστώ γι’ αυτό το σκοπό και δέκα χρόνια αργότερα να φεύγω από το γραφείο μου τα μεσάνυχτα για να εξασφαλίσω τη δόση για τα χρέη μου. Που τα χρωστάω σε σένα. Όχι σε άλλον. Σε σένα, που απόλαυσες και απολαμβάνεις το ούζο μου και την παγκόσμια ιστορική μου κληρονομιά, εκείνη που σου άφησαν οι πρόγονοί μου. Μιλάω για τον Παρθενώνα, μιλάω για τη φιλοσοφία του Πλάτωνα, του Αριστοτέλη, του Σωκράτη, τη Δημοκρατία του Περικλή και την ελεύθερη αγορά της από την οποία εμπνεύστηκες για να χτίσεις τη δική μας ενιαία αγορά, την ιατρική του Ιπποκράτη και τόσα άλλα που τώρα ξεχνάω.

 Βλέπεις, έχω και κακή μνήμη. Ή τουλάχιστον, επιλεκτική... Γιατί, εδώ και εξήντα-εβδομήντα χρόνια έχω ξεχάσει όλα όσα πιο πάνω με ανάγκασες να θυμηθώ προς στιγμήν και να σου σούρω. Σε αυτά τα χρόνια εκπαιδεύτηκα λοιπόν να ξεχνάω. Συμβιβάστηκα με τα «υποδουλικά» κατάλοιπα της οθωμανικής κατοχής των τετρακοσίων και πλέον χρόνων που βγήκαν πρόσφατα στην επιφάνεια, και έγινα καλλίτερος. Έμαθα τη γλώσσα σου και τη γλώσσα άλλων, έμαθα να παλεύω σε δύσκολες συνθήκες, πέρασα λογοκρισία και διχασμούς, έχασα πρόσκαιρα το πολυτιμότερο αγαθό που φέρω ως λαός, τη Δημοκρατία μου και ανέχθηκα τη χούντα των Συνταγματαρχών, αλλά τελικά κατάφερα μέχρι σήμερα να ζω ελεύθερος.

Για την ακρίβεια, μέχρι χθες. Μέχρι χθες, που μου έδειξες το αληθινό σου, ανταγωνιστικό, ανάλγητο και υπεροπτικό σου πρόσωπο. Υπέμεινα τη σκληρή και ταπεινωτική Κριτική σου, που επίσης εγώ σου δίδαξα πριν είκοσι πέντε αιώνες και σου ζήτησα στη δύσκολη στιγμή να μου εξασφαλίσεις το δικαίωμά μου σε αξιοπρεπή ζωή. Φαίνεται να αρνείσαι πεισματικά…

Είναι αλήθεια ότι έκανα λάθη. Τα παραδέχομαι, ναι. Όμως, σου έχω ήδη δείξει εμπράκτως τα τελευταία πέντε χρόνια ότι διατίθεμαι να πληρώσω γι’ αυτά. Ψήφισα μνημόνια, θυσίασα κυβερνήσεις, αναδέχθηκα ένα δημόσιο χρέος, το πήρα στην πλάτη μου και το μετέτρεψα εν μέρει σε ιδιωτικό πληρώνοντας δυσβάσταχτους φόρους και ανέχθηκα μειώσεις στους μισθούς και τις συντάξεις. Αποδέχθηκα έτσι, «έκπτωση» στην αξιοπρέπεια των γονιών μου και των ανήμπορων πλέον παππούδων μου. Ταπεινώθηκα. Και δεν μου αξίζει.

Ήμουν πάντα αισιόδοξος. Ίσως υπεραισιόδοξος, ίσως και λίγο ματαιόδοξος. Βασικά, ήμουν καλοπερασάκιας. Γλεντούσα τη ζωή, χόρευα, έπινα, το έριχνα έξω. Ήθελα σπίτι με πισίνα και ακριβό αυτοκίνητο. Δούλευα όσο έπρεπε, όχι παραπάνω και σίγουρα δούλευα χωρίς αντικειμενικό στόχο. Ανοργάνωτα, με γραφειοκρατία, χωρίς σύστημα και λίγο-πολύ εμπειρικά, μη επιστημονικά. Χωρίς υποδομή, χωρίς τεχνική γνώση. Έχεις δίκιο να λες ότι τεμπέλιαζα. Έβλεπες όμως, την εικόνα ορισμένων δημοσίων υπαλλήλων, που ως υπεράριθμοι και άνευ χαρτοφυλακίου, ένιωθαν κουρασμένοι ήδη από τις πρώτες πρωινές ώρες πίσω από τον αδιαπραγμάτευτο γκισέ. Δεν έβλεπες όμως εμένα, εμπρός από τον γκισέ, να πληρώνω αβίαστα τους φόρους μου που από την κακοδαιμονία της διοίκησης πήγαιναν σε μαύρες τρύπες.

Έχεις δίκιο να λες ότι δεν διαμαρτυρόμουν. Δεν κατήγγειλα ποτέ τους διαπλεκόμενους πολιτικούς μου. Είτε γιατί όπως σου είπα, φέρω στην πλάτη μου κατάλοιπα οθωμανικής υποτέλειας και κατοχικό σύνδρομο υποταγής, που εσύ μου δημιούργησες ή κάποιοι από εσάς για να  μην είμαι αφοριστικός, είτε επειδή βολευόμουν στην ανοχή του πολιτικού ρουσφετιού μου. Ωραία λέξη! Οθωμανική…

Δε νομίζεις όμως ότι είναι άδικο, για τρεις, πέντε, δέκα, εκατό χιλιάδες διεφθαρμένους πολιτικούς και τις οικογένειες αυτών, που κατασπατάλησαν το δημόσιο χρήμα επί δεκαετίες και που σήμερα, ορισμένοι ανεύθυνοι κυβερνώντες με σκοπό την υστεροφημία τους κρύβονται πίσω από μικροπολιτικές επιδιώξεις και πονηρά ψευτοδιλλήματα που μπορούν να αναγνωστούν ποικιλοτρόπως και κατά το δοκούν, να με καταδικάσεις σε βάρβαρο τέλος; Βάρβαρο. Άλλη ωραία λέξη, που θα μπορούσε να ξυπνήσει και τη δική σου μνήμη…

Απορώ. Δεν ξέρω αλήθεια, τι επιδιώκεις.

Αν θες να με τιμωρήσεις, μπορώ να σκύψω το κεφάλι λίγο ακόμα, να δουλέψω σκληρά, να απαρνηθώ το φρούδο, πολυτελή μου βίο, να υποστώ λίγη ακόμη ταπείνωση. Αρκεί να μου εγγυηθείς ότι θα βάλεις κι εσύ λίγη πλάτη, για να σηκωθούμε και πάλι μαζί. Όπως τότε… Για να μπορώ να σε κοιτάζω κατάματα, με εντιμότητα και σεβασμό. Ισότιμα. Όχι δουλικά, όχι μειονεκτικά. Συμφέρει και τους δυο μας.

Αν όμως θέλεις να με εκδικηθείς, δεν μπορώ να καθυποτάξω τον εγωισμό μου, ούτε να σεβαστώ το δικαίωμά σου για επιβολή. Είμαστε ίσοι. Όσο ίσοι ήταν ιστορικά και οι αντίπαλοι όλων των Ελλήνων στον ρου της ιστορίας. Εκείνοι που τις περισσότερες φορές αντί να πέσουν θύματα εκδίκησης έτυχαν αξιοπρεπούς μεταχείρισης και πάντως τους δόθηκε μια ευκαιρία να ανασυνταχθούν. Μην με κάνεις να μετανιώσω για την φιλευσπλαχνία μου. Άλλο τιμωρία και άλλο εκδίκηση…

Στην αρχαία ιστορία μου, Ευρωπαίε, σε εγκατέστησα κληρονόμο.

Στα σύγχρονα χρόνια, ούτε σε τιμώρησα, ούτε σε εκδικήθηκα.

Σήμερα, περιμένω από σένα να δω αν θα συνεχίσεις να απολαμβάνεις το σεβασμό μου, και απαιτώ τον ελάχιστο δικό σου…

Με εκτίμηση,

Ένας θυμωμένος Έλληνας